Mevsimsel Depresyon Kapıda ! Hata yapmayın

Eylül ayı ile birlikte başlayan sonbahar, hala bitmeyen korona virüs sürecinin yanında, az güneş gören Birleşik Krallık’ta yaşayan bizleri, mevsimsel depresyona karşı uyarıyor. İngiltere’de yaşayan Uzman Klinik Psikolog Reyhan Algül yazdı.

“”Bir depresyon türü olan mevsimsel depresyon; mevsim geçişlerinde yaşanılan kısa süren bir türdür. Özellikle sonbaharın gelişiyle beraber mevsimsel depresyonlarda artış görülmektedir. Güneş ışınlarının azalması, serotonin denilen nörotransmitterin daha az çalışmasına neden olur. Serotoninin işlevlerinden biri de mutluluktan sorumlu olmasıdır. Daha az çalıştığında kişi kendini daha keyifsiz hisseder. Başka bir hormonumuz olan melatonin hormonu da sonbaharda artar. Melatonin insanın fiziksel hareketlerinin yavaşlatan, uykulu ve bitkin yapan bir sakinleştiricidir. Sonbaharda, bir şey yapmak istememe ve halsizlik hali bundan kaynaklanır.

Mevsimsel depresyonun bu tür kimyasal özelliklerinin yanında genetik geçişle de ilgisi vardır. Ailesinde mevsimsel depresyonu olan bir kişinin mevsimsel depresyon yaşama olasılığının yedi kata kadar çıktığı bilinmektedir.

Mevsimsel depresyonların en belirgin özelikleri; sabahları dinlenmemiş bir şekilde uyanma, gün içinde uykulu olma ve konsantrasyon güçlüğü yaşanmasıdır. İştah artışıyla beraber kilo alımına da çok sık rastlanmaktadır. Yine kişinin kendisiyle ilgili değersizlik duygularında ve çaresizlik hissinde de artış yaşanır. Bir şey yapmak istemem, yapmak istese bile halinin olmaması sıkça görülür. Mevsimsel depresyonlar kadınlarda, erkeklere oranla daha sık görülmektedir.

Mevsimsel depresyonda bu hataları yapmayın…

Çözümü karbonhidratlarda aramak: Karbonhidratları yediğiniz an size iyi gelse de, sonrasında sizi daha bezgin ve mutsuz hissettirir. Sindirimle ilgili sıkıntılar kişi de mutsuzluk yaratır. Üstelik kilo aldığınız için de daha mutsuz hissedersiniz.

Kendini eve kapatmak: Olabildiğince dışarıda vakit geçirmeye çalışın.

Hareketsiz kalmak: Canınız her ne kadar bir şey yapmak istemese de harekete ve yürümeye vakit ayırmak önemlidir.

Olumsuz cümleleri kullanmak: Olumsuz cümleler kurmak, beyninizin bunlara inanmasını sağlar. Bu dönemde kendini çaresiz, başarısız, mutsuz vs. gibi görebilirsiniz. Kendi kendinize olumlu cümleler kurmanız, kendinize şefkat göstermeniz son derece önemlidir.

Radikal kararlar almak: Bu dönemde yeni kararlar almak çok risklidir. Hayatınızda taşınma, iş değişikliği, boşanma, evlenme vb. gibi, önemli kararları bu dönemde almak pek doğru değildir.

Geç yatıp geç kalkmak: Uykuyla ilgili sıkıntınız olacağı için geceleri geç yatabilir, sabahları da bu yüzden uyanmakta zorlanabilirsiniz. Erken yatıp erken kalkmaya alışmak faydalı olur.

Enerjik hissedebilmek için kahve ve sigara tüketimini arttırmak: Enerji azlığını kahve, sigara, alkol vb. maddelerle gidermek yerine sebze-meyve ve bol su ağırlıklı bir beslenme ile karşılamaya çalışmak daha doğru olacaktır.

Başkalarının dertleriyle fazla haşır neşir olmak: Hassas bir dönemde olduğunuz için başka insanların dertleri ile kolayca yüklenip bu yükleri boşaltamayabilirsiniz. Size iyi gelen insanlarla görüşmek, sizi aşan sorunlar için arkadaşlarınızı uzman kişilere yönlendirmek en doğrusu olacaktır.

“Yardıma ihtiyacım yok” diye düşünmek: Psikolojik destek herkese, her zaman gereklidir. İşin içinden çıkamadığınız düşünüyorsanız, vakit geçirmeden yardım almak en doğrusudur.”